Trung QuốcCác căn hộ khan hiếm đến mức Tong Wei, ở Thượng Hải, dẫu đủ tiền vẫn phải vật lộn rất lâu mới mua được nhà.
“Giống như một cú đánh mạnh vào đầu, kéo tôi về với thực tại”, Tong Wei, 40 tuổi, nói trong lần bốc thăm đầu tiên. Tại các thành phố lớn như Thượng Hải, Hàng Châu, Nam Kinh, suất mua nhà khan hiếm đến mức nhiều công ty bất động sản phải bán đấu giá.
Từ tháng 3/2021 đến 1/2022, các doanh nghiệp bất động sản ở Thượng Hải chào bán gần 82.000 căn hộ mới, mức cao kỷ lục trong ba năm. Tuy nhiên, cung vẫn chưa đủ cầu.
Giá nhà ở các thành phố Trung Quốc đã tăng liên tục nhiều năm và đã chạm ngưỡng cực kỳ đắt đỏ. Ở Thượng Hải, giá nhà tăng vọt trong năm 2020, một số quận trung tâm tăng 8% một năm.
Người mua nhà xem mô hình bàn cát tại một trung tâm bán hàng ở Thượng Hải, tháng 4/2020. Ảnh: People Visual
Để kìm hãm cơn sốt, chính quyền địa phương giới hạn một ngôi nhà mới ở vị trí tốt không được có giá quá 80.000 tệ (280 triệu đồng) mỗi mét vuông. Trong khi ở cùng khu vực, trên thị trường bán lại, con số có thể hơn 100.000 tệ. Giao dịch phải được sự chấp thuận của chính quyền địa phương.
Hiện, mỗi dự án nhà mới có hàng nghìn đơn mua. Tuy nhiên, chỉ những người đạt điểm cao trong hệ thống tính điểm ưu tiên mới có cơ hội mua nhà. Những người này sẽ có căn hộ với giá thấp hơn hàng trăm nghìn tệ so với giá thị trường. Có điều, cơ may như chơi xổ số, hiếm người có được.
Làm việc ở Thượng Hải 15 năm, gia đình Tong sở hữu một căn hộ 50 m2. Sau khi kết hôn và sinh con cách đây gần sáu năm, cả gia đình 5 người của chị đã phải vật lộn sống trong không gian chật hẹp.
Tong và chồng đều có mức lương hàng năm hơn 800.000 tệ, nhưng giá bất động sản trong thành phố kìm hãm quyết định đổi nhà của họ.
Nhiều năm qua, hai vợ chồng vẫn trăn trở cải thiện điều kiện sống. Vài năm gần đây, sự tăng vọt của giá nhà thôi thúc hai vợ chồng phải hành động ngay lập tức. Họ bán tài sản hiện có để tìm ngôi nhà mới. “Có điều giá nhà vượt quá khả năng chi trả của vợ chồng tôi. Nhà cũ nát cũng giá trên 100.000 tệ mỗi mét vuông”, chị than.
Với tài khoản 6 triệu tệ, gia đình Tong quay ra ngoại ô, nhắm một căn hộ 90 m2. Tong và chồng dành hầu hết ngày cuối tuần trong vài tháng đầu năm 2021 để lái xe thăm các khu vực phát triển vùng ngoại ô. Vấn đề khiến họ e ngại là quãng thời gian di chuyển để đến nơi làm việc quá xa.
Vào tháng 5 năm ngoái, gia đình Tong bán căn hộ duy nhất với giá chỉ hơn 3 triệu tệ. Hai vợ chồng không dám nghĩ đến những căn hộ mới, vì nghĩ chúng siêu đắt tiền. “Chúng tôi đã nhầm”, Tong nhớ lại.
Người dân xếp hàng vào trung tâm bán hàng của một dự án mới ở Thượng Hải, ngày 6/2/2021. Ảnh: IC
Cuối tháng 1/2021, chính quyền Thượng Hải công bố kế hoạch ổn định thị trường bất động sản, đảm bảo những người mua nhà để sử dụng chứ không phải đầu cơ. Một trong những sáng kiến là cấm các gia đình có ngôi nhà thứ hai.
Để mua nhà, đầu tiên, người mua phải chứng minh có nhu cầu với căn hộ. Những người đăng ký mua có điểm số cao nhất sẽ được tham gia đấu giá.
Những người không có căn hộ ở Thượng Hải và chưa mua căn hộ trong 5 năm qua được 20 điểm. Những người sở hữu căn hộ và chưa mua căn hộ trong 5 năm được 5 điểm. Điểm cộng cho các cặp vợ chồng là 20 điểm. Những người độc thân hoặc đã ly hôn không có điểm nào. Người đăng ký mua cũng nhận được điểm nếu mỗi tháng đều đã đóng góp vào hệ thống an sinh xã hội của Thượng Hải.
“Về cơ bản, những yêu cầu này đảm bảo quyền lợi cho các gia đình thực sự có nhu cầu cấp bách mua một căn nhà”, nhà phân tích Lu Wenxi của Centaline Property, một đại lý bất động sản tại Thượng Hải nhận định. Gia đình Tong rất phấn khởi khi nghe đến chính sách này. Tong có điểm khá cao xét theo quy định.
Trong khi đó, nhiều người khác phản ứng quyết liệt với cách tính điểm kết hôn. Yang Zhao, 29 tuổi chưa muốn kết hôn, nhưng gia đình bạn gái muốn họ cưới nhanh để thêm điểm mua nhà.
“Bỏ số tiền lớn vào một căn hộ là quyết định rất khó khăn vì tôi sẽ sử dụng hết số tiền tiết kiệm được của bố mẹ. Nhưng với mức giá được đảm bảo bởi chính sách, đó không phải một khoản đầu tư thất bại”, Zhang phân tích. Yang và vợ vội vã đăng ký kết hôn. Nhưng đến nay vẫn thất bại trong nỗ lực mua nhà.
Do đại dịch bùng phát trở lại, gia đình của Tong đợi đến đầu tháng 10/2021 để mua nhà mới ở một khu vực trung tâm phía tây Thượng Hải.
Theo quy định, những hộ từng có nhà ở Thượng Hải phải trả trước 70% giá trị căn nhà muốn mua. Vợ chồng chị phải vay người thân, bạn bè khoảng một triệu tệ mới đủ tiền trả.
Khu gia đình chị nhắm tới có 700 căn hộ, nhưng hàng nghìn gia đình muốn mua. 1.260 gia đình có điểm cao nhất đủ điều kiện vào vòng bốc thăm và vợ chồng Tong nằm trong số đó.
Tuy nhiên, may mắn không đến với họ. “Nhân viên kinh doanh đã xóa chúng tôi khỏi cuộc trò chuyện trong nhóm trực tuyến ngay sau khi kết quả được công bố”, chị nói.
Hai ngày sau, vợ chồng Tong đến các dự án vừa được tung ra thị trường để tìm cơ may. Lần này, kết quả còn tệ hơn, khi chị không đủ điều kiện bốc thăm.
Đầu năm nay, họ quyết định thử vận may lần ba và lọt vào vòng bốc thăm. Rạng sáng ngày 17/1, hai ngày trước khi đợt bốc thăm diễn ra, Tong và chồng đến chùa cầu nguyện được như ý.
Khi thấy tên mình trong danh sách, Tong không tin vào mắt mình. Chị kiểm tra vài lần nữa. “Bao nhiêu vật lộn, do dự, thất vọng và lo lắng năm qua đã được đến đáp. Cuối cùng may mắn cũng đã đứng về phía chúng tôi”, người phụ nữ nói. Căn hộ mới rộng 90 m2 gần tiêu tốn của gia đình 6,3 triệu tệ, được giao trong hai năm tới.
Tong lại chuẩn bị đi chùa để tạ ơn trời phật phù hộ.
Nhật Minh (theo Sixthone)
