Những người hiến tóc

Lần đầu tiên trong đời người phụ nữ 93 tuổi ở quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) đồng ý cắt mái tóc dài chấm gót chân được nuôi từ bé với điều kiện “nó phải được gửi đến những bệnh nhân ung thư”.

“Ngày trẻ tóc tôi dài ngang lưng, sau đến bắp chân và chạm đất, mỗi lần gội đầu mất vài tiếng. Từng có người khuyên cắt ngắn để tiện chăm sóc nhưng tôi không chịu”, cụ kể.

Quyết định giã từ mái tóc của cụ xuất phát từ một lần ngồi xem TV. Thấy một số bệnh nhân đầu trọc, cụ Lan thắc mắc “đàn bà con gái sao lại không có tóc?”. Cô cháu ngoại Đỗ Tuyết Minh (34 tuổi) giải thích đó là những người bị ung thư đang xạ trị, hóa trị khiến tóc rụng. Chị nảy ý định rủ rê bà cắt tóc để tặng họ. Ban đầu mọi người trong nhà nghĩ cụ Lan sẽ không chịu, bởi với người già cắt tóc là điều cấm kỵ. “Nhưng vừa nói tặng tóc cho người bệnh, giúp họ trở nên tự tin và xinh đẹp hơn, ngoại lập tức đồng ý”, chị Minh kể.

Hai ngày sau, phần tóc bạc trắng, thi thoảng lẫn vài sợi đen, dài khoảng 70 cm được thắt nơ và đóng hộp cẩn thận gửi đến trụ sở của Mạng lưới Ung thư vú Việt Nam (BCVN) tại TP HCM.

“Ngoại đã 93 tuổi, nhiều lúc lẫn, nhưng việc tặng tóc cho các bệnh nhân ung thư không bao giờ quên, thi thoảng còn hỏi tóc đến tay người nhận chưa”, chị Minh tâm sự.

Chiều 25/7, đại diện Mạng lưới ung thư vú Việt Nam cho biết đã nhận được tóc của cụ Lan. “Chúng tôi rất bất ngờ vì hiếm khi nhận được bộ tóc trắng, ban đầu còn nghĩ là tóc nhuộm hoặc tẩy. Nhưng khi liên hệ với người hiến và biết câu chuyện của cụ, mọi người đều cảm động”, người đại diện nói.

Hai năm trước, Minh Hân, 28 tuổi, du học sinh Việt Nam tại Đức bắt đầu nuôi tóc với kế hoạch khi về nước cũng là lúc đủ dài để có thể cắt tặng bệnh nhân ung thư. “Tôi có người bạn thân mắc bệnh này. Nhìn mái tóc dài, đen tuyền bạn thích nhất phải cắt bỏ để điều trị, tôi mong bản thân có thể làm một điều gì đó”, cô kể.

Theo tìm hiểu, tóc đủ điều kiện hiến tặng có chiều dài tự nhiên từ 25 cm trở lên (nếu tóc đã qua xử lý phải dài từ 35 cm). Tóc đã cắt và lưu giữ trong vòng hai năm cũng có thể hiến tặng, nhưng phải được buộc, bó thành bộ. Vốn thích nhuộm tóc, tạo kiểu nhưng Hân quyết định nuôi tóc tự nhiên, không tác động bằng hóa chất. “Hai năm qua tôi cố gắng tìm các phương pháp chăm sóc tự nhiên để tóc khỏe, mọc dày và nhanh dài”, cô gái 28 tuổi kể.

Cuối tháng 5, Hân về nước thực hiện lời hứa của mình. Dịp vào TP HCM chơi, cô trực tiếp mang phần tóc dài hơn 30 cm đi tặng. “Đó là việc đầu tiên tôi muốn làm khi về Việt Nam, hy vọng có thêm nhiều bệnh nhân ung thư tự tin trong diện mạo mới”, Hân nói.

Theo thống kê của Tổ chức Ung thư toàn cầu (Globocan), ước tính Việt Nam có 182.500 ca mắc ung thư mới trong năm 2020, phổ biến nhất là ung thư gan, phổi, vú, dạ dày và đại trực tràng. “Khi trở lại Đức tôi sẽ tiếp tục nuôi dài vì biết số lượng tóc hiến tặng gửi chưa đủ cung cấp cho tất cả các bệnh nhân có nhu cầu mượn tóc”, nữ du học sinh bộc bạch.

Những người quyết định cắt tóc hiến tặng như cụ Lan hay Minh Hân không ít. Theo BCVN, sau 7 năm hoạt động, thư viện tóc đã có khoảng 14.000 người hiến tặng, hơn 1.200 bộ tóc được gửi đến bệnh nhân tại các cơ sở y tế, bệnh viện có khoa ung bướu trên cả nước. Hiện mỗi ngày đơn vị nhận được khoảng 100 lọn tóc từ khắp cả nước gửi về.

Ngoài những cá nhân gửi trực tiếp về BCVN, một số dự án cộng đồng kêu gọi hiến tóc cũng đã được thành lập, ví dụ như “Borahair – Tóc tím”, của cộng đồng người hâm mộ nhóm nhạc BTS tại Việt Nam (JBTVN).

“Borahair – Tóc tím” kéo dài 92 ngày, từ 15/3 đến ngày 15/6 nhận được 467 lọn tóc từ 51 tỉnh, thành. Bên cạnh đó, JBTVN cũng kêu gọi quyên góp nhằm gây quỹ cho việc làm tóc giả và áo lót cho bệnh nhân bị đoản nhũ. Sau bảy ngày, quỹ đạt mốc 18 triệu đồng. Những lọn tóc và tiền quyên góp được gửi tặng trực tiếp cho BCVN vào ngày 13/6.

Trần Ngọc Hiếu Thảo, đại diện của JBTVN cho biết, chỉ trong ba tháng triển khai, dự án thu hút hàng nghìn người tham gia, thậm chí có gia đình cả ba mẹ con cùng cắt tóc hiến tặng.

Đó là trường hợp của Trần Minh Xuân, 19 tuổi, ở quận Phú Nhuận (TP HCM). Xuân quyết định cắt mái tóc nuôi suốt 4 năm để gửi tặng dự án sau lần cùng mẹ đi thiện nguyện trong bệnh viện.

“Đây là lần đầu tiên tôi hiến tóc tình nguyện. Tôi muốn trao lại mái tóc của mình cho bệnh nhân ung thư như một món quà động viên, hy vọng họ có cuộc đời hạnh phúc, ý nghĩa hơn”, nữ sinh viên nói. Cô còn rủ thêm mẹ và em gái út 10 tuổi, cùng tham gia.

Ban đầu, Trần Minh Thư, em gái Xuân, do dự vì sợ xấu và bị bạn bè trêu chọc. “Nhiều người bị ung thư khi truyền hóa chất sẽ bị rụng hết tóc, không còn đẹp nữa. Tóc Thư đẹp và dài, em cắt tặng cho họ nha”, Xuân động viên em. Cô bé gật đầu: “Em quý mái tóc dài lắm, vì nó đẹp. Nhưng nếu tặng cho người bệnh, em sẽ cắt”.

Những ngày sau đó, bé Thư kể với bạn việc hiến tóc tặng bệnh nhân ung thư và bất ngờ nhận được hưởng ứng. Nhiều bạn học hẹn Thư cùng nuôi tóc và hiến tặng vào đợt sau.

Đại diện Mạng lưới Ung thư vú Việt Nam bày tỏ sự bất ngờ khi lần đầu nhận sự quan tâm của một cộng đồng người với việc hiến tặng tóc và chủ động liên hệ làm dự án. Đặc biệt, nhóm đã phân loại tóc và gói cẩn thận trước khi gửi, giúp các thành viên tiết kiệm được thời gian.

“Không chỉ người hiến tặng, chúng tôi thấy rõ niềm hạnh phúc, sự tự tin của các bệnh nhân ung thư khi được nhận tóc mới. Việc tặng tóc như hành động ủng hộ tinh thần cho bệnh nhân, giúp họ tự tin hơn và cảm thấy bản thân không đơn độc trong hành trình chiến đấu với ung thư”, đại diện BCVN nói.

Đông Hoàng – Quỳnh Nguyễn